Diş kisti, diş kökü veya çevresinde oluşan, genellikle sıvı dolu patolojik bir boşluktur. Genellikle enfeksiyon, travma veya gelişimsel anomaliler sonucu ortaya çıkar. Diş kistleri genellikle yavaş büyür ve başlangıçta belirti vermezler.
Diş kistleri başlangıçta belirti vermeyebilir. Ancak büyüdükçe şu belirtiler görülebilir:
-
Diş etinde şişlik veya hassasiyet
-
Diş ağrısı veya çene ağrısı
-
Dişlerde gevşeme veya yer değiştirme
-
Çene kemiğinde incelme veya deformasyon
-
Ağız içinde fistül oluşumu veya kötü tat
Diş kistlerinin oluşum nedenleri arasında şunlar bulunur:
-
Diş pulpasının enfeksiyonu veya nekrozu
-
Gömülü dişler (özellikle yirmi yaş dişleri)
-
Travma sonucu diş köklerinde hasar
-
Gelişimsel anomaliler veya genetik faktörler
Diş kistleri genellikle rutin diş röntgenleri sırasında tespit edilir. Kesin teşhis için panoramik röntgen, konik ışınlı bilgisayarlı tomografi (CBCT) gibi görüntüleme yöntemleri kullanılır. Gerekirse biyopsi ile kistin tipi belirlenebilir.
Tedavi, kistin büyüklüğüne, konumuna ve tipine bağlıdır. Yaygın tedavi yöntemleri şunlardır:
-
Küretaj: Kistin cerrahi olarak çıkarılması
-
Apikal rezeksiyon: Kistli dişin kök ucunun ve kistin birlikte çıkarılması
-
Marsupializasyon: Büyük kistlerin küçültülmesi için kistin ağız içine açılması
-
Diş çekimi: Kistli dişin çekilmesi gerekebilir
Tedavi edilmeyen diş kistleri zamanla büyüyerek çene kemiğinde hasara, diş kaybına, enfeksiyonlara ve nadiren de kistten tümör gelişimine yol açabilir. Bu nedenle erken teşhis ve tedavi önemlidir.
Ameliyat sonrası genellikle hafif ağrı, şişlik ve rahatsızlık olabilir. Bu belirtiler birkaç gün içinde azalır. Tam iyileşme süreci kistin büyüklüğüne ve konumuna bağlı olarak değişir, ancak genellikle birkaç hafta sürer.
Ameliyat sırasında lokal anestezi uygulandığı için ağrı hissedilmez. Ameliyat sonrasında hafif ila orta şiddette ağrı olabilir, ancak bu durum reçete edilen ağrı kesicilerle kontrol altına alınabilir.
Tamamen çıkarılmayan veya tedavi edilmeyen kistler tekrar edebilir. Bu nedenle düzenli kontroller ve gerekli durumlarda ek tedaviler önemlidir.
-
Ameliyat bölgesini temiz tutmak
-
Doktorun önerdiği ilaçları düzenli kullanmak
-
Sert ve sıcak yiyeceklerden kaçınmak
-
Sigara ve alkol tüketiminden uzak durmak
-
Düzenli kontrolleri aksatmamak