Çene Eklem Tedavisi
Çene Eklem Tedavisi
Çene eklemi rahatsızlıkları, temporomandibular eklem (TME) olarak adlandırılan çene hareketlerini sağlayan yapının bozulmasıyla ortaya çıkar. Genellikle çene açma-kapama sırasında ses gelmesi, ağrı, yorgunluk hissi, çene kilitlenmesi ya da sınırlı açılma gibi belirtilerle kendini gösterir.
Tanı sürecinde öncelikle klinik muayene yapılır, ardından üç boyutlu görüntüleme yöntemleri (3D tomografi gibi) ile eklem yapısı detaylı olarak değerlendirilir. Bu sayede eklem içindeki yapısal bozulmalar veya pozisyon değişiklikleri net bir şekilde ortaya konabilir.
Tedavi planı, mevcut duruma göre kişiye özel olarak hazırlanır. TME problemleri genellikle uzun soluklu bir süreçtir ve hasta uyumu, başarı açısından belirleyicidir. Tedavi seçenekleri arasında gece plağı (splint) kullanımı, artrosentez (eklem içi sıvı yıkama), mekanoterapi, botulinum toksin (Botox) uygulamaları ve gerektiğinde fizik tedavi protokolleri yer alır.
Bazı durumlarda çiğneme sistemindeki yüklenme dengesizlikleri, dişlerin kapanış ilişkisini etkileyebilir. Bu gibi durumlarda mevcut restorasyonların (dolgu veya porselen) yeniden değerlendirilmesi gerekebilir. Oklüzyon düzenlemesi, tedaviye destek sağlayan önemli bir adımdır.
TME tedavilerinde düzenli takip büyük önem taşır. Hekimin önerdiği egzersizlerin günlük olarak uygulanması, tedavi sürecinin verimliliğini artırır.
Uygun tedavi yöntemleri ile çene eklemi rahatsızlıkları genellikle iyileşir. Tedavi süreci kişiden kişiye değişebilir; ancak ESWT, kayropraktik tedavi, fizyoterapi ve doğru önlemlerle çoğu hasta kalıcı bir iyileşme sağlar.
Cerrahi müdahale, genellikle diğer tedavi yöntemlerinin başarısız olduğu durumlarda düşünülür. Ameliyat öncesinde tüm konservatif tedavi seçeneklerinin değerlendirilmesi önemlidir.
Tedavi, rahatsızlığın nedenine ve şiddetine bağlı olarak değişir. Uygulanan yöntemler arasında:
-
Diş hekimi veya çene cerrahı tarafından yapılan splint (gece plağı) uygulamaları
-
Fizik tedavi ve egzersizler
-
İlaç tedavisi (ağrı kesiciler, kas gevşeticiler)
-
Botulinum toksin enjeksiyonları
-
ESWT (şok dalga terapisi) ve kayropraktik tedavi
-
Cerrahi müdahaleler (nadiren, diğer yöntemler başarısız olduğunda)
Bu rahatsızlıkların başlıca nedenleri şunlardır:
-
Diş sıkma veya gıcırdatma (bruksizm)
-
Yanlış diş tedavileri veya kötü kapanış ilişkileri
-
Çene veya yüz bölgesine alınan travmalar
-
Stres ve anksiyete
-
Uzun süreli sakız çiğneme veya tırnak yeme gibi alışkanlıklar
Çene eklemi sorunları genellikle şu belirtilerle kendini gösterir:
- Çene hareketlerinde kısıtlılık veya kilitlenme
-
Çene açma-kapama sırasında tıklama veya çıtırtı sesleri
-
Çiğneme sırasında ağrı
-
Kulak ağrısı, çınlama veya baş dönmesi
-
Baş, boyun ve omuzlarda ağrı
-
Dişlerde aşınma veya hassasiyet